Su - Yer üzündə həyatın əsas elementi olmaqla yanaşı, mövcudluğumuzun bir çox aspektlərində mühüm rol oynayır:
Mövcudluq üçün zərurilik: Su bütün canlı orqanizmlərin əsas komponentidir. O, nəfəs alma, həzm və temperaturun tənzimlənməsi kimi bütün bioloji proseslərdə iştirak edir.
İqlim tənzimlənməsi: Okeanlar və digər su kütlələri iqlimin tənzimlənməsində əsas rol oynayır. Onlar istiliyi udur və sərbəst buraxır, hava şəraitinə və iqlim sistemlərinə təsir göstərir.
Qida təhlükəsizliyi: Su kənd təsərrüfatı və qida istehsalı üçün zəruridir. O, bitkilərin suvarılması, heyvandarlıq və qida məhsullarının istehsalı üçün istifadə olunur.
Ekosistemlər və biomüxtəliflik: Göl, çay və dəniz kimi su ekosistemləri çoxlu sayda bitki və heyvan növləri üçün yaşam şəraiti təmin edir. Onlar həmçinin biomüxtəlifliyin qorunmasında mühüm rol oynayır.
Su çatışmazlığı nədir?
Su qıtlığı — əhalinin və sənayenin tələbatını ödəmək, həmçinin ekosistemləri təmin etmək üçün mövcud su ehtiyatlarının kifayət etmədiyi bir vəziyyətdir. Bu hadisə həm suyun miqdarı baxımından çatışmazlığı, həm də təmiz suyun əlçatanlığı ilə bağlı keyfiyyət aspektlərini əhatə edir. Su qıtlığının əsas səbəbləri iqlim dəyişiklikləri, su ehtiyatlarının səmərəsiz istifadəsi, əhalinin artımı və iqtisadi inkişaf ilə əlaqədardır..
Təsirləri
Dünyada 785 milyon insanın təmiz içməli suya imkanı yoxdur. Ən çox qadınlar və uşaqlar əziyyət çəkir: uşaqlar, çirkli suyun yaratdığı xəstəliklərə daha həssas olduqları üçün, qadınlar və qızlar isə, çünki onlar ailələri üçün su gətirmək məsuliyyətini daşıyır və hər gün təxminən 200 milyon saatlarını buna sərf edirlər. Hər gün 800-dən çox uşaq pis su səbəbindən ishaldan ölür, bu isə dünyadakı bir çox icmada su təchizatı və sanitariya sistemlərinin çatışmazlığı və ya qeyri-sabitliyi, eləcə də pis su və gigiyena səbəbindən baş verir.
23 yaşlı Joanna, beş yaşlı oğlu Davidin əl-üzünü yuması və içməsi üçün onu qucağında tutaraq Hondurasın Jamastrán vadisindəki kranlardan axan təmiz suya yaxınlaşdırır. Su təchizatı sistemi World Vision-un dəstəyi ilə icma tərəfindən qurulmuşdur.
Əsas faktlar
Dünya əhalisinin təxminən üçdə ikisi - yəni dörd milyard insan - hər il ən az bir ay boyunca kəskin su qıtlığı çəkir.
2030-cu ilə qədər, su qıtlığı səbəbindən yaxın 700 milyon insan evlərini tərk edə bilərlər.
Dünyada su təchizatının qənaətbəxş olmaması ilə bağlı yaşayan insanların sayı 2 milyardı ötər və bu da dünya əhalisinin təxminən iki dərəcəsi deməkdir.
2025-ci ilə qədər, dünya əhalisinin yarısı su qıtlığı ilə üzləşən bölgələrdə yaşamaqda olacaq.
2040-cı ildə dünya əhalisinin təxminən hər dörd nəfərdən biri çox yüksək səviyyəli su qıtlığı ilə əhatə olunmuş bölgələrdə yaşayacaq..
Su çatışmazlığını qarşılamaq üçün tədbirlər
Virtual su
Su anbarları
Duzlu suyun təmizlənməsi və kanalizasiya suyunun təmizlənməsi üçün yeni texnologiyalar
Gelenəkse dəstəklənməyən su mənbələrinin istismarı
Su resurslarının idarə olunması ilə iqlim dəyişikliyi siyasəti və digər məsələlərin birləşdirilməsi.
Növbəti blogda su çatışmazlığı və onun aradan qaldırılması üçün ətraflı məlumat yer alacaq.
Mənbələr
Comments